Rà soát hộ nghèo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng Hằng năm cứ vào tháng 10, cùng với cả nước, thị trấn Ea T'ling lại bắt tay vào việc rà soát xét hộ nghèo. Đây là hoạt động để Đảng, Nhà nước và các địa phương nắm bắt được tình trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo, từ đó có chính sách giúp người dân thoát nghèo hiệu quả thông qua các chính sách hỗ trợ. Nhiều chính sách mới dành cho người nghèo và cận nghèo đã và đang đi vào thực tiễn, đem lại động lực lớn cho người dân nỗ lực thoát nghèo. Sự quan tâm này thể hiện tính ưu việt của chế độ, phù hợp với đạo lý của người Việt Nam. Thông qua việc điều tra, khảo sát, các cấp, ngành chức năng sẽ xác định được chính xác diễn biến về hộ nghèo, cận nghèo để đánh giá một cách khách quan về kết quả thực hiện các mục tiêu giảm nghèo hằng năm. Số liệu thống kê về hộ nghèo cũng là cơ sở quan trọng để các cấp chính quyền xây dựng kế hoạch, đề ra những giải pháp phù hợp để triển khai các chính sách an sinh xã hội, thực hiện các mục tiêu giảm nghèo cho thời gian kế tiếp.
Những năm trước đây, công tác rà soát hộ nghèo, cận nghèo đã được triển khai song đây đó vẫn còn để lại những thắc mắc trong dân. Do vậy, công tác rà soát đòi hỏi sự vào cuộc phối hợp, giám sát chặt chẽ từ thị trấn đến tổ dân phố, bon. Ngày 03/10/2023 UBND thị trấn Ea T'ling đã ban hành Kế hoạch số 78/KH-UBND về việc tổ chức rà soát Hộ nghèo, hộ cận nghèo và xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình năm 2023.
Hiện nay việc điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có mức sống trung bình được thực hiện theo phương pháp tiếp cận đa chiều theo Nghị định số 07/2021/NĐ-CP ngày 27/01/2021 của Chính phủ quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025, Quyết định số 24/2021/QĐ-TTg ngày 16/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm và quy trình xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình giai đoạn 2022-2025; Thông tư số 07/2021/TT-BLĐTBXH ngày 18/7/2021 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về việc hướng dẫn phương pháp rà soát, phân loại hộ nghèo, hộ cận nghèo; xác định thu nhập của hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp có mức sống trung bình và mẫu biểu báo cáo;Thông tư số 02/2022/TT-BLĐTBXH ngày 30/3/2022 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sửa đổi một số nội dung của Thông tư số 07/2021/TT-BLĐTBXH .hướng dẫn số 12/HD-SLĐTBXH Ngày 15/9/2022 quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hàng năm và xá định hộ làm nông nghiệp, có mức sống trung bình giai đoạn 2022-2025; kế hoạch số 108/KH-UBND ngày 04/8/2023 của UBND tỉnh Nam Định về việc “ Triển khai rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023 theo tiêu chuẩn đa chiều giai đoạn 2022-2025”
1. Tiêu chí
Áp dụng theo tiêu chí quy định tại Nghị định số 07/2021/NĐ-CP ngày 27/1/2021của Chính phủquy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025, cụ thể như sau:
* Mức chuẩn hộ nghèo
- Khu vực nông thôn: Là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 1.500.000 đồng trở xuống và thiếu hụt từ 03 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản trở lên.
- Khu vực thành thị: Là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 2.000.000 đồng trở xuống và thiếu hụt từ 03chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản trở lên.
* Mức chuẩn hộ cận nghèo
- Khu vực nông thôn: Là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 1.500.000 đồng trở xuống và thiếu hụt dưới 03 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản.
- Khu vực thành thị: Là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 2.000.000 đồng trở xuống và thiếu hụt dưới 03 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản.
* Mức chuẩn hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp và ngư nghiệp có mức sống trung bình
- Khu vực nông thôn: Là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng trên 1.500.000 đồng đến 2.250.000đồng.
- Khu vực thành thị: Là hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người/tháng trên 2.000.000đồng đến 3.000.000đồng.
2. Đối tượng, phạm vi rà soát
2.1. Đối tượng rà soát
- Là toàn bộ hộ gia đình nằm trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo theo kết quả điều tra hộ nghèo, hộ cận nghèo cuối năm 2022 do UBND thị trấn đang quản lý.
- Một số hộ gia đình không thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2022 nhưng đối chiếu theo các tiêu chí, quy định hộ gia đình hoặc địa phương chủ động phát hiện thấy hộ gia đình có khả năng rơi vào diện rà soát theo chuẩn nghèo, hướng dẫn hộ gia đình làm Giấy đề nghị xét duyệt hộ nghèo, hộ cận nghèo.
2.2. Phạm vi rà soát
Thực hiện tại 13 Bon, Tổ dân phố trên địa bàn thị trấn Ea T’ling, cụ thể:
- Khu vực thành thị: Tổ dân phố 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11.
- Khu vực nông thôn: Bon U1, Bon U2 và Bon U3.
3. Phương pháp rà soát
- Sử dụng phương pháp khảo sát thu thập thông tin của hộ gia đình để ước lượng thu nhập và xác định mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản của hộ nghèo, hộ cận nghèo đảm bảo phù hợp với chuẩn nghèo quy định tại Điều 3 Nghị định số 07/2021/NĐ-CP ngày 27/01/2021 của Chính phủ quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025.
- Phương pháp xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình là phương pháp xác định thu nhập của hộ gia đình trong vòng 12 tháng trước thời điểm rà soát, không tính khoản trợ cấp hoặc trợ giúp xã hội từ ngân sách nhà nước vào thu nhập hộ gia đình.
4. Quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ làm nông nghiệp, ngư nghiệp và lâm nghiệp có mức sống trung bình.
Thực hiện theo quy định tại Quyết định số 24/2021/QĐ-TTg ngày 16/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hàng năm và quy trình và xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình giai đoạn 2022-2025; Thông tư số 07/2021/TT-BLĐTBXH ngày 18/7/2021 và Thông tư số 02/2022/TT-BLĐTBXH ngày 30/3/2022 của Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội sửa đổi, bổ sung một số nội dung củaThông tư số 07/2021/TT-BLĐTBXH ngày 18/7/2021.
5. Thời gian rà soát, xác định và tổng hợp, báo cáo kết quả
5.1. Đối với rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ
- Sở Lao động -Thương binh và Xã hội tổ chức tập huấn về phương pháp, công cụ và quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo cho Ban chỉ đạo cấp huyện, Ban chỉ đạo cấp thị trấn và điều tra viên Bon, Tổ dân phố vào thứ 5 ngày 12/10/2023.
- Thời gian ghi thông tin trên phiếu rà soát tại thời điểm từ ngày 10/10/2023.
- UBND thị trấn kiểm tra, xử lý và tổng hợp, báo cáo kết quả rà soát sơ bộ trước ngày 30/10/2023 và báo cáo chính thức kết quả rà soát trước ngày 10/11/2023 về UBND huyện (thông qua phòng Lao động -Thương binh và Xã hội).
- UBND huyện tổng hợp, báo cáo kết quả sơ bộ trước ngày 15/11/2023 và báo cáo chính thức kết quả điều tra, rà soát trước ngày 28/11/2023 về UBND tỉnh (thông qua Sở Lao động -Thương binh và Xã hội).
5.2. Đối với rà soát hộ nghèo, cận nghèo thường xuyên:
Thời gian rà soát mỗi tháng 01 lần, thực hiện từ ngày 15 hàng tháng.
5.3. Xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp và ngư nghiệp có mức sống trung bình:
Thời gian xác địnhthực hiện từ ngày 15 hàng tháng.
5.4.Phúc tra kết quả rà soát, công nhận hộ nghèo, hộ cận nghèo:
Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu có ý kiến khiếu nại của người dân và kết quả rà soát chưa phản ánh đúng thực tế; chưa đúng chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo của địa phương; Ban chỉ đạo rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo thị trấn tổ chức phúc tra lại kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, thông báo công khai để Nhân dân biết, trước khi Chủ tịch UBND thị trấn quyết định công nhận hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn
Như vậy theo hướng dẫn mới của tiếp cận đánh giá hộ nghèo theo phương pháp đa chiều thì không chỉ căn cứ vào riêng thu nhập của hộ gia đình để đánh giá hộ nghèo mà căn cứ vào nhiều chỉ số khác.
Với các loại tài sản trong gia đình như tivi, tủ lạnh, xe máy, ô tô, điều hòa, máy giặt được tính điểm không phân biệt do thành viên trong hộ gia đình mua hay được cho, biếu, tặng, không phân biệt số lượng, giá trị, thời gian sử dụng, tính đến thời điểm điều tra hộ vẫn đang sử dụng hoặc mới bị hỏng chưa kịp sửa và có khả năng sửa chữa. Với các loại tài sản thuê, cho thuê như nhà cửa, máy móc cũng được tính là tài sản của hộ gia đình.
Phương pháp tiếp cận xác định hộ nghèo, cận nghèo theo phương pháp đa chiều là phương pháp được đánh giá hiệu quả cao nhất trong việc xác định hộ nghèo trên nhiều phương diện khác nhau tránh việc xác định nhầm hoặc bỏ sót, phản ánh đúng được tình hình thực tế của hộ nghèo, cận nghèo.
Với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ thị trấn đến tổ dân phố, bon chắc chắn việc điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo năm 2023 sẽ đạt được kết quả chính xác, công bằng từ đó có chính sách hỗ trợ thoát nghèo hiệu quả, bền vững cho những gia đình đang nỗ lực thoát nghèo.
Trong thời gian tới các tổ dân phố, bon tổ chức họp dân để thống nhất kết quả rà soát. Các hộ gia đình trong tổ dân phố, bon cố gắng tham gia đầy đủ cùng với Chi ủy Chi bộ, Ban tự quản, Ban công tác mặt trận tổ dân phố, bon tìm ra hộ nghèo, cận nghèo, hộ có mức sống trung bình để đảm bảo tính dân chủ, chính xác , công bằng trong việc rà soát hộ nghèo năm 2023.